Profilaktyka chorób odkleszczowych
Choroby odkleszczowe to choroby przenoszone przez kleszcze w okresie wiosennym i jesiennym : wrzesień, październik, listopad. Profilaktyka polega na ochronie ciała przed kleszczami podczas przebywania w rejonach ich występowania. Żyją w ściółce, wspinają się na trawy i krzewy w poszukiwaniu swych żywicieli. Wiszą na źdźbłach trawy i na spodzie liści i dlatego są niewidoczne. Kleszcze żywią się krwią zwierząt i ludzi. W czasie wysysania krwi kleszcze mogą przenosić groźne dla zdrowia bakterie wywołujące choroby.
Jak się chronić przed ukąszeniem przez kleszcza:
- Ubierz się odpowiednio – ubranie powinno chronić całe ciało;
- Ubranie w jasnym kolorze ułatwia dostrzeżenie wędrującego po nim kleszcza;
- Stosuj środki odstraszające kleszcze;
- Po powrocie do domu ze spaceru w lesie lub parku obejrzyj starannie całe ciało. Zwróć szczególną uwagę na głowę (granica włosów i za uszami) oraz miejsca, gdzie skóra jest delikatna (pod kolanami, w pachwinach, na brzuchu).
W Polsce najczęściej występującymi chorobami przenoszonymi przez kleszcze są:
- borelioza – choroba bakteryjna
- kleszczowe zapalenie mózgu (KZM)
Objawy boreliozy:
- Skórne: charakterystycznym objawem może być pierścieniowate zaczerwienienie skóry wokół miejsca ukąszenia tak zwany „rumień wędrujący” , utrzymuje się od kilku dni do kilku miesięcy.
- Neurologiczne: zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych, bóle głowy, sztywność karku, porażenia nerwów (najczęściej twarzy), bóle korzeniowe (tzw. „korzonki”), zaburzenia czucia, zapalenie mózgu.
- Stawowe: obrzęki i bóle stawów (zwykle zajęte są duże stawy: kolana, barki, łokcie).
- Sercowe: zaburzenia rytmu serca.
- Ogólne: złe samopoczucie, objawy grypopochodne, zmęczenie, bóle mięśniowo – stawowe, gorączka.
NIE MA SZCZEPIEŃ OCHRONNYCH PRZECIW BORELIOZIE!
Kleszczowe zapalenie mózgu ( to wirusowa choroba ośrodkowego układu nerwowego)
Objawy kleszczowego zapalenia mózgu
Choroba w początkowym okresie może nie zostać rozpoznana, ponieważ objawy są mało charakterystyczne – podobne do grypy.
Pierwsza faza choroby pojawia się po 7-14 dniach od kontaktu z kleszczem. Przykładowe objawy to gorączka, ból głowy i mięśni. Objawy utrzymują się około tygodnia.
Po kilku dniach lepszego samopoczucia występuje druga faza choroby. Objawy: bóle głowy, gorączka, wymioty, nudności, utrata przytomności oraz zespól zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych lub zapalenie mózgu.
Objawy zwykle ustępują po 2-3 tygodniach. Nie ma leczenia przyczynowego, stosowane jest tylko leczenie objawowe.
NA KLESZCZOWE ZAPALENIE MÓZGU JEST SZCZEPIONKA.
Szczepienie ma bardzo duże znaczenie, ponieważ kleszczowego zapalenia mózgu nie da się leczyć przyczynowo. Wirus jest przenoszony w ciągu kilku pierwszych minut pobierania krwi przez kleszcza. Usunięcie kleszcza nie może więc stanowić skutecznej ochrony przed zainfekowaniem wirusem wywołującym kleszczowe zapalenie mózgu.